Można z niego zrobić tradycyjną butelkę plastikową typu PET albo koszulkę na siłownię czy sukienkę na wieczorne wyjście. Warto więc zadać sobie pytanie – czy powinniśmy ubierać się w plastik? Z czego właściwie zrobione są ciuchy mające w składzie poliester, które zalegają na sklepowych półkach albo w naszych szafach?
Zabrzmi to dziwnie, ale jestem przekonana, że wiele osób zwyczajnie nie jest świadoma, z czego wykonane są ubrania, które kupuje. Nie czytamy metek ze składem tkanin, podobnie jak nie czytamy instrukcji obsługi nowego telewizora. Przecież każdy wie, jak działa telewizor. Prawda?
Dzisiejsza historia będzie o poliestrze, materiale w Polsce niezwykle popularnym. I o tym, czy powinniśmy się go obawiać. A jeśli tak, to kiedy.
Skąd się bierze poliester
Jest skomplikowanym technologicznie włóknem. Poliester to polimer, a polimery są łańcuchami powiązanych ze sobą estrów. Takie cząsteczki nie występują naturalnie, więc mówiąc najogólniej, poliester to włókno syntetyczne, powstałe dzięki pracy chemików.
Do produkcji tego materiału, najpopularniejszego na świecie, wykorzystuje się z ropę naftową i jej pochodne oraz metale ciężkie. Nie brakuje sygnałów, że związki poliestrowe są rakotwórcze.
Wiele przedmiotów, które nas otaczają wykonano z tego materiału. Z poliwęglanów należących do poliestrów wytwarza się płyty np. CD. Jednak poliester, z którym mamy styczność na co dzień to politereftalan etylenu, zwykle oznaczany literami PET. Ten sam, z którego wykonuje się folie i butelki na napoje oraz włókna odzieżowe. Poddając więc recyklingowi butelki PET można uzyskać włókno poliestrowe. Produkcja masową odzieży z tego materiału jest tania, czyli opłacalna.
Czytaj też
Akryl – co to za materiał?
Wełna dziewicza – co to za materiał?
Poliamid (nylon) – co to za materiał?
Poliester znajdziemy też pod nazwami: dacron (głównie w USA), terylene (Wielka Brytania) oraz lavsan (Rosja).
Poliester – gdzie go znajdziesz
Poliester wykorzystywany jest do produkcji koszulek, bluzek, sukienek, spodni, plecaków, kurtek, kamizelek… Może być praktycznie wszędzie.
Z poliestru robi się również firanki, dywany oraz inne materiały dekoracyjne. Z tego materiału produkuje się też pościel. W produkcji często mieszany jest z bawełną, a ponieważ ubrania z poliestru mogą być bardzo obcisłe, wykorzystują to producenci bielizny.
Odzież sportowa
Bielizna z tego materiału jest świetnym wynalazkiem dla sportowców i w tym przypadku dla poliestru można zrobić wyjątek. Niektóre włókna poliestrowe (bardzo dobrej jakości) mogą wchłaniać podczas maksymalnego wysiłku fizycznego mniej niż 1% wytworzonej wilgoci. Wykonana ze specjalnej dzianiny odzież sportowa (koszulka, bluza, polar) nie chłonie potu, tylko odprowadza go na zewnątrz, zapewniając przy tym intensywny przewiew. To sprawia, że materiał może zapewnić odpowiedni obieg temperatury i i utrzymuje komfort cieplny.
Ubrania nie tylko wydajnie odprowadzają pot, są też lekkie i nie mokną na deszczu. Korzystają z nich biegacze czy narciarze. Jednak uwaga – w dobrej klasy ubrania z poliestru można zaopatrzyć się wyłącznie w wyspecjalizowanych w takiej produkcji firmach (specjalistycznych sklepach) i nie są one tanie. Zawsze też trzeba sprawdzać dokładne parametry ubrań.
Zalety poliestru
Materiał jest bardzo odporny na działanie promieni UV. Nie blaknie na słońcu, a jednocześnie chroni przed jego promieniami. Idealnie się dopasowuje i jest elastyczny, a po odkształceniu wyjątkowo szybko powraca do pierwotnego stanu. Ubranie po kilku założeniach i praniach zachowa swój pierwotny rozmiar.
Poliester wykazuje bardzo małą chłonność wody. Bardzo szybko schnie i jest lekki. Dobrze się pierze i nie mechaci się. Można go prać i czyścić chemicznie – posiada dużą odporność na działanie substancji chemicznych.
Odzież z poliestru nie uczula i nie powoduje alergii. Tkaniny te są wolne od moli, grzybów i bakterii.
Domieszka poliestru do wełny podnosi jej trwałość. Nie może to być jednak więcej jak 20 proc. Koszul, koszulek i innych ubrań (poza sportowymi) z domieszką poliestru, lepiej unikać.
Wady poliestru
Wydaje się, że wad jest więcej niż zalet. Weźmy za przykład pościel wykonaną w 100 proc. poliestru – może być przepiękna, ale skutecznie hamuje cyrkulacje powietrza, a ciało czuje, że to jest sztuczny materiał i nie wypoczywa. Poza tym materiał jest tak mało przewiewny, że w wyższych temperaturach, np. latem, można się w nim ugotować.
Poliester, szczególnie tani, „czuć pod palcem”. Jest nieprzyjemny w dotyku. Często też świeci się i z daleka widać, że to „plastik”. Bielizna z niego wykonana jest niehigieniczna.
Również jeśli dochodzi do zetknięcia materiału poliestrowego z ogniem, zakończanie bywa nieciekawe, bowiem łatwopalny poliester wyrządza często ogromną krzywdę naszemu ciału.
